Irak Başbakanından Suriye Açıklaması

Rasthaber –  27 Kasım 2024’te İdlib’de konuşlu terörist grupların Heyet
Tahrir-uş Şam (HTŞ) öncülüğünde ve ABD, İsrail, İngiltere, AKP hükümetinin
desteğiyle başlattığı saldırı, 10 günde Beşar Esad yönetiminin devrilmesiyle
sonuçlandı.

Suriye’deki son gelişmeleri Irakiye Haber Kanalı’na verdiği
özel röportajda değerlendiren Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Esad’ın
devrilmesi ile sonuçlanan gelişmelerden önce Türkiye ve Suriye liderlerine
ilişkilerin yeniden kurulması talebinde bulunduğunu açıkladı.

Rûdaw’ın aktardığına göre, daha öncesinde Suriye ve
Türkiye’yi yakınlaştırmak için üç defa girişimde bulunduğunu belirten Sudani,
Ankara’nın bu konuda istekli olduğunu ancak Esad’ın bazı şartlar sunduğunu
söyledi. Sudani, iki ülke arasında “terörle mücadele” konusunda
anlaşmazlık yaşandığını söyledi.

‘Erdoğan olumlu yaklaştı, Esad şart koştu’

Sudani, “Geçtiğimiz nisan ayında Bağdat’a yaptığı
ziyarette Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a Suriye ile ilişkilerin
yeniden kurulmasının önemini ilettim ve kendisi buna olumlu yaklaştı. Esad’a
ise Bağdat’ta Irak, Türkiye ve Suriye dışişleri bakanları düzeyinde bir
toplantı gerçekleştirmeyi teklif ettim. Başlangıçta olumlu yaklaştı ancak bazı
şartları vardı” diye konuştu.

‘Ankara ve Şam’ın aynı masada oturması mümkün olmadı’

Irak Başbakanı Sudani, söz konusu şartları ise şöyle
açıkladı:

“Esad ile Bağdat’ta dışişleri bakanları düzeyinde bir
toplantı düzenlenmesi için üç kez girişimde bulundum. Türk tarafı bu konuda
olumlu yaklaştı. Türkiye, ülkesindeki Suriyeli göçmenlerin geri dönmesini ve
terörle ortak mücadele edilmesini şart koştu…. Suriye tarafı ise, Türkiye’nin
şartları arasında yer alan mültecilerin geri dönüşü konusunda hemfikir olduğunu
belirtti. Ancak terörle mücadelenin genel olarak ele alınması gerektiğini,
sadece PKK ile değil, diğer silahlı gruplarla da mücadele edilmesi gerektiğini
vurguladı. Bu da anlaşmazlık noktası oldu.”

“Bu üç girişimden sonra Ankara ile Şam’ın aynı masada
oturması mümkün olmadı” ifadelerini kullanan Irak Başbakanı Muhammed Şiya
es-Sudani, Bağdat’ın taraflar arasındaki görüş ayrılıklarını gidermek için
önemli çaba sarf ettiğini belirtti.

‘IŞİD terör örgütü unsurlarının varlığı nedeniyle
endişeliyiz’

Sudani, “Suriye’nin içinde bulunduğu durum göz önüne
alındığında yaşananlar sürpriz olmadı” dedi.

Mevcut durumda Suriye’nin iç işlerine karışmama gibi net bir
tutuma sahip olduklarını vurgulayan Sudani, “Karar, kendi tercihlerini
belirleyecek olan Suriye halkına bırakılmalıdır” dedi.

Başbakan Sudani sözlerine şunları ekledi:

“Suriye’deki gelişmelerden silahlı grupların ve IŞİD
terör örgütü unsurlarının varlığı nedeniyle endişeliyiz. IŞİD’in hareketlerini
takip ediyoruz. Ürdün ve uluslararası koalisyonla ortak operasyonlara başladık.
Suriye topraklarının birliği ve bütünlüğü ile Suriye halkının iradesine saygı
gösterilmesine önem veriyoruz. Müdahale etmeksizin Suriye’de kapsamlı bir
siyasi süreci desteklemeye hazırız.”

‘Türkiye’nin Suriye topraklarında bulunması kabul
edilemez’

Sudani, Ürdün’deki toplantıda Suriye’nin istikrarı ve siyasi
sürecin başlatılması için temel ilkeleri içeren belge sunduklarını söyledi.

Suriye’nin uluslararası koalisyon ile ilişkilerini
düzenlenmesinin ülkenin istikrarı ve silahın devlet tarafından kontrol altına
alınması şartına bağlı olduğunu kaydeden Sudani, “Türkiye’nin Suriye’nin iç
işlerine müdahale etmesi veya topraklarında bulunması kabul edilemez”
şeklinde konuştu.

Başbakan Sudani, “Irak ve Arap ülkelerinin temel
hedefi, Suriye’nin toprak bütünlüğü ve güvenliğidir” dedi.

Sudani, Heyet Tahrir eş-Şam lideri Ebu Muhammed el Culani
ile temas kurduğu iddialarını reddederek, “Suriye’deki durum 2003 sonrası
Irak’ın durumuna benziyor. Bu yüzden aynı hatalara düşmemek için
tecrübelerimizi paylaşmaya hazırız ve Suriye’ye karşı dostane ülkelerle ortak
bir tutum benimsemeliyiz” dedi.

Sudani, “Diplomatik misyonumuz Şam’da görevine başladı”
bilgisini paylaştı.